کمپرسور هوا دستگاهی است که هوا را درون مخزن خود فشرده می کند و سپس برای مصارف گوناگون از جمله مصارف خانگی، صنعتی، کارگاهی، دندان پزشکی و... استفاده می شود. دستگاه هایی از جمله دریل بادی، منگنه کوب بادی، پیچ گوشتی بادی، بکس بادی جغجغه بادی و... با اتصال به لوله کمپرسور هوا کار می کنند. کمپرسور هوا یک دستگاه کاربردی است. از آن ها برای صنعت، پتروشیمی، داروسازی، خودروسازی ،بادکردن لاستیک، توپ و... استفاده می شود.
کمپرسور هوا به وسیله موتور و پمپ هوا، هوا را با فشرده کردن وارد مخزن ذخیره هوا می کند و با شیر تخلیه و یک ورودی هوا را رها یا می کشد. کمپرسورهای هوا دارای انوع و مدل های متفاوتی هستند. کمپرسوهای هوا به صورت ایستا و متحرک می باشند. کمپرسورهای هوا یک پیستون و دو پیستون هستند. هوا در کمپرسورهای یک پیستون فشرده می شود اما در کمپرسورهای دو پیستون هوایی که اول در پیستون اول فشرده شده دوباره فشرده تر می شود و وارد پیستون دوم می شود. دمای هوای فشرده در پیستون دوم بالا است. کمپرسورهای هوا دارای سه نوع برقی، گازی و بنزینی هستند. معمولا نوع برقی به دلیل صدا و آلایندگی کمتر در محیط های بسته استفاده می شود.
کمپرسورهای هوا با توجه به عملکرد و کاربردهای متفاوت ساخته می شوند که در ادامه به معرفی چند نوع کمپرسور هوا می پردازیم:
این نوع کمپرسورها با اتصال به فندکی خودرو شروع به کار می کند و می تواند لاستیک، توپ و... را باد کند. این نوع کمپرسورها فشار هوای محدودی دارند و همچنین دارای حجم و ابعاد کوچکی هستند.
این نوع کمپرسورها به دلیل قابلیت جابه جایی و حمل راحت بیشتر استفاده می شوند و برای خنک کردن، تمیز کردنو خشک کردن هوای خروجی استفاده می شود.
کمپرسورهای برقی دارای وزن و انرژی کمتر نسبت به نمونه های دیگر است. یکی از دلایل مهم انتخاب این نوع کمپرسور داشتن صدای کم و آلایندگی کمتر است و همچنین از کمپرسور برقی بیشتر در مکان ها و فضاهای بسته استفاده می کنند
کمپرسورهای صنعتی دارای حجم و ابعاد بزرگتری نسبت به بقیه مدل ها است. حجم بزرگتر به دلیل دارا بودن دو پیستون است. جابه جایی کمپرسور صنعتی سخت است به همین دلیل دارای چرخ و دستگیره است.
کمپرسورهای هوا اغلب دارای صدای بلندی هستند به همین دلیل در این نوع مدل از تعداد موتور و سیلندر بیشتری نسبت به بقیه مدل ها استفاده شده است. همچنین به جای روغن در سیلندر از واشر استفاده شده است. تمام این عوامل بر روی صدای کمپرسور تاثیر گذاشته و صدا به حداقل می رسد. از این کمپرسور اکثرا ر بیمارستان ها و دندان پزشکی ها استفاده می شود.
در این نوع مدل از کمپرسورها از دو حلزونی استفاده شده که با ورود هوا به داخل حلزونی و گذشتن از حلزونی به مرور فشار هوا زیاد می شود و از سمت دیگر حلزونی خارج می شود.
عملکرد این نوع کمپرسور همانند کپرسورهای دیگر است اما با این تفاوت که در این کمپرسور از روغن استفاده نمی شود و مخصوص صنایع غذایی، دارویی و ... است.
در این نوع از کمپرسورها که با روغن کار می کند، به دلیل داشتن روغن قطعات داخل دستگاه خنک می شوند و باعث عمر طولانی کمپرسور می شود. کاربرد کمپرسور با روغن بیشتر از کمپرسور بدون روغن است. کمپرسورهای بی صدا، پیستونی، یخچالی، اسکرو جزو کمپرسوهای روغنی هستند.
این نوع کمپرسورها دارای دو پمپ هوا هستند که در صورت خرابی یکی از پمپ ها پمپ دیگر قابل استفاده است. از این کمپرسور در شرایط فوقالعاده برای کاهش مصرف انرژی یکی از پمپ ها خاموش می شود.
در هنگام خرید ابتدا باید مشخص کرد که کمپرسور هوا را برای چه کاربردی نیاز داریم و مصرفمان خانگی و یا صنعتی است سپس باید به نکات زیر توجه داشت تا انتخاب درست باشد:
کمپرسورهایی که برای مصارف خانگی استفاده می شود فشار هوا را از125 به 135 پوند بر اینچ می رساند و کمپرسوهایی که برای صنعت و کارهای بزر استفاده می شود اول فشار هوارا به 90 و سپس به 175 پوند ر اینچ می رساند.(پوند بر اینچ واحد میزان فشار هوا است.)
هنگام خرید باید به حجم هوای تولید شده متناسب با کاربرد دستگاه توجه شود.
همانطور در مطالب بالا گفته شد منبع انرژی کمپرسورهای هوا می تواند برق، بنزین و یا گاز باشد. در مناطقی که دسترسی به برق محدود است و همچنین برای صنایع از کمپرسورهای بنزینی یا گازی استفاده می شود. و اگر دسترسی به برق درایم و آلایندگی، صدا کمتر مدنظر است و همچنین اگر برای مصارف خانگی نیاز به کمپرسور هوا نیاز داریم از کمپرسور هوا برقی استفاده می شود.
بعضی از کمپرسورهای هوا و کمپرسورهای صنعتی که دارای وزن وحجم زیاد هستند، دارای چرخ و دسته برای جابه جایی و حمل و نقل راحت هستند.
قدرت موتور کمپرسورهای هوا با توجه به منبع تغذیه که برقی یا بنزینی است مختلف است، که برای کمپرسورهای صنعتی توان بشتر از کمپرورهای خانگی است. توان موتور را با پارامتری به نام اسب بخار مشخص می کنند.
عوامل تاثیرگذار بر روی قیمت کمپرسور هوا را می توان فشار هوا، حجم هوا، منبع تغذیه،قابلیت جابه جایی و توان موتور دانست. همچنین عامل دیگری که می تواند بر روی قیمت تاثیر بگذارد برند، کیفیت ساخت و کشور سازنده نیز است. هرچه توان موتور بالاتر، فشار و حجم هوا بیشتر، کیفیت ساخت بالاتر و همچنین برند معرف تر قیمت کمپرسور هوا بالاتر است.
در نهایت کاربر باید با توجه به نوع کاربرد، نوع نیاز خود و با در نظر گرفتن توان موتور، فشار و حجم هوا، قابلیت جابه جایی، منبع تغذیه و بودجه تصمیم بگیرد که چه نوع از کمپرسور هوا برای خویش مناسب است.